The Complete

Fornaldarsögur Norðurlanda

Legendary Sagas of the Northland

in English Translation

Ásmundar Saga Kappbana 

The Saga of Asmund the Champion Slayer

Translated by George L. Hardman
© 2011

1.

Frá sverðasmíði

Chapter 1:

Buðli er konungur nefndur. Hann réð fyrir Svíþjóðu, ríkur og ágætur. Það var háttur hans að elska mjög smiðu, þá er hann fékk hagasta og honum gerði gersemar, Hann átti drottningu og dóttur, er Hildur hét. Það varð þar til tíðenda, að drottning andaðist, og var konungur kvánlauss.

Þess er getið, að eitt kveld kómu tveir menn til konungs og gengu fyrir hann með kveðju. Konungur spurði, hverir þeir væri, en annarr nefndist Olíus, en annarr Alíus, --"og vildim við hér veturvist þiggja."

Hann spurði, er þeir væri hagleiksmenn nokkurir eða búnir við íþróttum. Þeir kváðust kunna að gera hagliga hvern hlut, þann er smíða skyldi. Konungur vísaði þeim til sætis og bað þá þar vera.

Í þenna tíma var með konungi boð nokkuð, en um kveldið kómu í höllina smiðir konungs og sýndu honum smíðið, gull eða vopn. Svo gerðu þeir ávallt, ef menn kómu þangað, konungi til frægðar. Allir menn lofuðu smíði þeira nema gestir. Þeir ræddu fátt um. Knífur einn var í því smíði vandaður. Þetta var sagt konungi, og kveðst hann ætla, að þeir mundi eigi betur smíða.

Hann kallar þá til sín og mælti: "Hví eru þið svo tregir til að lofa það smíði, er hér er fram borið, eða kunni þið betur að gera?"
Þeir kváðu konung það reyna mega, ef hann vildi, að smíði þetta mundi eigi mikils vert hjá því.

Konungur bað þá gera þá smíð, er til afbragðs mætist, -- "ef þið vilið eigi vera falsarar."

Þeir kváðust brátt munu reyna, að þessi smíð er lítils verð og eigi góð. Þeir settu knífinn í rönd borðsins fyrir konung, og lá hjá þegar eggin. Þeir báðu konung þar taka við gersemi sinni, en kváðust freista mundu að gera annan kníf. Konungur bað þá svo gera, og síðan gerðu þeir kníf einn og færðu konungi. Hann brá á kamp sér, og tók af kampinn og skinnið, svo að í holdi nam staðar.

Konungur mælti: "Það mun satt vera, að þið munuð hagir menn, og, nú skulu þið gera mér gullhring," og svo gerðu þeir og færðu konungi.

Hann leit á og mælti: "Það er rétt sagt, að ég hefi eigi séð meiri gersemi í einum gullhring," og svo mæltu allir er sá.

Konungur kvað slíkt tíginna manna þjónustumenn, og síðan mælti hann: "Nú skulu þið gera mér tvö sverð, þau er eigi beri minna af öðru smíði en þessi smíð ykkur, og þeim sé hvergi þess til höggvið, er þau bíti eigi."

Olíus kveðst það eigi vilja og lést eigi örvænt þykkja, að nokkuð mikið mundi á liggja, ef þeir gerði nauðgir, og kvað til hófs best að búa. Konungur kvað þá gera skyldu, hvort er þeir gerðu nauðgir eða eigi.

Síðan setjast þeir til smíðar og gerðu tvö sverð, sérhvárr þeira, og gengu síðan fyrir konung og sýndu honum sverðin. Konungur leit á, og sýndust honum vænlig, "eða hverir fylgja kostir?"

Olíus segir, hann kvað hann því hvergi mundu til höggva, að það mundi eigi bíta, --"Og hygg ég á því munu vera enga annmarka."

Konungur segir: "Þá er gott, og verðum vér að reyna, hversu staðgott væri," og skaut oddinum í öndugissúlu og lagðist lítt sverðið, og síðan reisti hann það í glugg einum.

Smiðurinn kvað það ofraun sverðinu og lét það til höggs búið, en eigi til reistingar. Konungur kvað það eigi mundu högg standast, ef það brotnaði í slíkum tilraunum. Og nú reyndi hann það sverð, er Alíus hafði gert, og hljóp það aftur sem skíð, og að öllu var það vænligra en hitt, og stóðst hvárttveggja þær raunir, er konungur gerði.

Konungur mælti: "Þetta er enn betra, er Alíus hefir gert, og er hvárttveggja gott, eða hver náttúra fylgir?"
Álíus segir: "Það, herra, ef þau mætast á lopti, og sé þau í móti borin, þá mun mitt sverð framar, og má þó kalla kosti eina og jafna."

Síðan tók konungur það sverð, er Olíus hafði gert, og vildi brjóta, og þá brast sverðið við hjaltið. Konungur bað hann betra sverð gera, og síðan gekk hann reiður til smiðju og gerði sverð og fékk það konungi. Hann hafði nú allar slíkar raunir sem við ið fyrra, og stóðst þetta allar.

Konungur mælti: "Nú hefir þú vel gert, eða er nú ekki hér á til vandkvæðis?"

Hann segir: "Járngott er sverð, enda munu nú nokkur forföll á liggja til hamingju brots, því að það mun verða að bana inum göfgustum bræðrum, dóttursonum þínum."

Konungur mælti: "Spá þú manna armastur; nú skal bræðrum að bana verða og þó ógöfgum," og hjó til hans, en þeir voru þá horfnir með skjótri brautför og neyttu þá innar neðri leiðar.

Konungur mælti: "Þetta eru miklir óvinir, og við því skal vinna, að sverð geri mannigi mein."

Konungur lét þá gera stokk að sverðinu með blýi og lét sökkva niður í Löginn hjá Agnafit.

The king was named Budli. He ruled Sweden, rich and splendid. It was his custom to value metal working quite highly. He got the most skilful smiths who made treasures for him. He had a queen, and daughter, who was named Hilda. That was until the news that the queen had died, and the king was a widower.

It so happened that one evening two men came to the king and went before him with greetings. The king asked who they were: one was named Olius and the other Alius, -- “and we would like to request winter quarters.”
He asked if they were merchants, or skilled in sports. They said that they could do skillfully everything that should be expected of a smith. The king showed them to seats and bade them to sit down.
At that time there was a guest messenger with the king, and in the evening the kings smiths came into the hall and showed him their metal work, gold or weapons. They always did that if people came there, for the fame of the king. Everyone praised their metal work except for the guests. They did not say much. There was a highly finished knife among the metal-working. It was told to the king, and he said that he thought that there was no better metal-working.
 
He called them to him and said: “Why are you so reluctant to praise that metal work which is brought here, or can you do better?”
 
They told the king that they would try, if he wished, to forge something better.
 
The king bade them do that, until they succeeded, -- “if you don’t want to be called imposters.”
 
They said that they would soon prove that this metal work was of little worth, and not good. They stuck the knife in the edge of the table in front of the king, and the knife-edge broke. They told the king take his treasure, and said that they would try to make another knife. The king bade them do so, and they then made a knife and brought it to the king. He tried it on his beard, and took off the beard as well as the skin, so that it took hold in the flesh.
 
The king said: “That it rightly said, that you are skillful men, and now you shall make me a gold ring,” and they did so and brought it before the king.
 
He looked at it and said: “It is rightly said, that I have never seen such treasure in one gold ring,” and everyone else said that this was so.
 
The king took these noble men into his service, and then he said: “Now you shall make me two swords, which are not to be seen as less worthy than your metal work here, and they must cut anything that they strike.”
 
Olius said that he did not want to do so, and despaired that nothing much would come of it if they were forced, and said that it would be best to prepare something more moderate. The king said that they should do it, whether they were forced or not.
 
They then set about forging, and made two swords, each one of them, and then went before the king and showed him the swords. The king thought that they seemed promising, “and how do they differ?”
 
Olius spoke, he said that his would not strike anything that it would not cut, -- “And I think that there will be no flaws in it.”
 
The king said: “That is good, and we will test how well tempered it is,” and thrust the point into the high seat pillar. The sword was soft, and he then bent it straight in a window frame.
 
The smith said that this was too great a test for the sword, and said that it was suitable for striking, but not for bending. The king said that it would not withstand blows, if it broke in such a trial. And now he tried the sword that Alius had made, and it rebounded like a slab of wood, and was more promising than the other, although they both withstood the trial, which the king put them to.
 
The king said: “That is a better one, that Alius has made, although each of them is good, and what characteristics pertain to each?”
 
Alius said: “Sire, if they come together, then my sword will be ahead, but you may call the choice even.”
 
Then the king took the sword that Olius had made, and tried to break it, and the sword broke at the hilt. The king ordered him to make a better sword, and he then went angrily to the smithy, and made a sword and brought it to the king. He gave it all of the tests that he had done previously, and it withstood all.
 
The king said: “Now you have done well, but is there no flaw?”
 
He said: “The sword is of good iron, but the broken fragment will cause some misfortune, since it will be the death of the most noble of brothers, your nephews.”
 
The king said: “Your prophecy, most miserable of men; now the brothers shall die, even though they are not noble,” and struck at him, but they had vanished instantly, and took the low road to Hel.
 
The king said: “Those are great enemies, but we shall make sure that it does not do harm to anyone.”
 
The king had them make a case for the sword out of lead and let it sink down in Lake Loginn by Agnafit.

2. Fæddur Hildibrandur Húnakappi  

3. Fæddur Ásmundur kappabani  

Chapter 3: The Birth of Asmund Champion Slayer

Álfur hét konungur, er réð fyrir Danmörku. Dóttir hans hét Æsa in fagra. Hún var fræg víða um lönd af vænleik sínum og hannyrðum. Áki hét einn ríkur kappi í Danmörku. Hann var í kærleikum miklum við konung, og Álfi konungi var að honum mest traust.

Konungur kallaði hann til sín og mælti: "Hernað viljum vér drýgja í sumar og taka það ríki undir vora eign, er áður liggur gæslulaust, en þó frami að, ef náist."

Kappinn svarar: "Herra, hvar viti þér ríki falt?"

Konungur mælti: "Buðli konungur er nú örvasi að aldri, og viljum vér leggja undir oss hans ríki."

Áki segir: "Eigi vil ég þess letja að gera stórræði, og mun enn sem fyrr eftir framaverk, að þér munuð laun hyggja vinum yðrum fyrir sitt starf."

Síðan bjuggu þeir Álfur konungur og Áki her sinn og herjuðu í Svíþjóð á ríki Buðla konungs og gerðu þar mikið hervirki í manndrápum og fjárupptektum. En er Buðli konungur spyrr þetta, stefnir hann saman sínum her og fær lítið lið, er styrkur Helga, mágs hans, var fjarri, en þó helt hann sókn upp og var borinn ofmagni og fell í þeiri orrostu, en Álfur konungur tók að herfangi dóttur hans og allmikið fé, og fara nú heim við svo búið.

Þá mælti Álfur: "Svo hefir oss til handa borist, að vér höfum gnógt ríki og fé, en fyrir þitt liðsinni, Áki, vil ég gifta þér Hildi Buðladóttur, þótt hún eigi áður bónda."

Áki segir: "Hver munu önnur skapfelldri laun en þessi? Og eigi þykki mér að verra, þótt Helgi konungur eigi hana áður."

Eftir það gekk Áki að eiga Hildi, og áttu þau einn son. Sá hét Ásmundur. Hann var snemma mikill og sterkur og lagðist í víking, þegar hann mátti, og braut undir sig mikinn hermanna afla.

There was a king named Alf, who ruled Denmark. His daughter was named Aesa the Fair. She was well known in many lands for her beauty and for her skill in embroidery. There was a powerful champion in Denmark named Aki. He was quite close to the king, and King Alf trusted him highly.
 
The king called him to him and said: “We would like to go plundering in the summer, and take that kingdom, which has previously lain unguarded, under our power, and we will gain in fame, if we can get it.”
 
The champion answered: “Sire, where is the land unguarded?”
 
The king said: “King Budli is now decrepit from old age, and we would like to take possession of his realm.”
 
Aki said: “I will not discourage this ambition, and it will be, as before, that after great deeds, you must consider a reward to your friends for their work.”
 
Then King Alf and his army set out and plundered in Sweden in the realm of King Budli, and they performed many battle deeds in killing and taking of treasure. When King Budli learned that, he gathered together his troops and got a small army, but the aid of Helgi, his in-law, was far away. However, he pursued the matter, and was overpowered, and fell in the battle, and King Alf took his daughter as booty as well as much treasure, and now prepared to go home.
 
Then Alf said: “So it has been given into our hands, that we have enough riches and treasure, and for your assistance, Aki, I will promise the hand of Hilda Budladottir, although she has another husband.”
 
Aki said: “What could be a more agreeable reward than this? And I do not think it any worse that she was married to King Helgi before.”
 
After that, Aki married Hilda, and they had one son. He was named Asmund. He was soon big and strong, and set out raiding, when he could, and brought under his rule many forces of warriors.  

4. Hildibrandur felldi Álf konung

Chapter 4: Hildibrand Felled King Alf

Nú er þar til máls að taka, er Hildibrandur er, bróðir hans, sonur Helga konungs, en Helgi konungur fell í hernaði. Hildibrandur braut undir sig mikinn afla og sveimðaði víða með her sinn. Hann var mægður við þann konung, er Lazinus hét. Hann var einn inn ríkasti konungur. Hann sótti þangað með vinganarorðum til mágs síns, og var honum þar vel fagnað. Hann tók nú að gerast framgjarn mjög, er aflinn óx.

Þá voru hertugar göfgir og ættstórir í Saxlandi. Hildibrandur Húnakappi fór nú á hendur þeim og kvaðst vilja, að þeir gerði honum slíka virðing sem hann beiddi eða þeir mundi sem aðrir sæta afarkostum. Þeir hertugarnir áttu systur, og var hún mest að ráðum, því að hún var þeira vitrust. Síðan áttu þau eintal og ætlast fyrir, hvað af skyldi kjósa.

Hún kvað það meira ráð að vægjast til hans með skattgjaldi en eiga orrostu, --"og er það ráð að ætla sér hóf, en snúast þá til mótstöðu, er styrkur er nokkurr," kvað hér svo mundu fara sem í öðrum stöðum, að hann mun sigrast.

Síðan sögðu þeir hertugarnir, að þeir vilja játa honum skattgjaldi. Hann kvað það forsjáligt, og sættast á það

Hildibrandur Húnakappi braut nú margar þjóðir undir sig. Hann spyrr nú þau tíðendi, fall Buðla konungs, móðurföður síns. Hann stefndi þá her að sér af nýju og kvaddi þings.

Hann mælti, kvað mönnum kunnigt, hverr vandi á var, að fara í hernað en lét eigi að högum til skipt, ef herja skyldi á víkinga eða á aðra menn fyrir litla sök eða enga, en hefna eigi móðurföður síns.

Eftir það flutti hann herinn í ríki Álfs konungs og kvað Dani hafa kennt aðför um búshagi. Hann lét eisa eldum og brenna víða. Álfur konungur sótti nú í mót með her sinn, og þegar þeir fundust, börðust þeir. Hildibrandur Húnakappi hafði berserkja náttúru, og kom á hann berserksgangur. Ekki var Áki hertugi við þessa orrostu, því að hann var í hernaði. Hildibrandur Húnakappi gekk í gegnum fylkingar Álfs konungs, og var illt fyrir honum að verða. Hjó hann á tvær hendur sér og sótti grenjandi að konungsmerkinu, og í þessi orrostu fell Álfur konungur og margt lið hans, og eftir það fóru Húnar aftur. Hildibrandur gerist þá allra manna frægastur og sat jafnan að búum sínum á vetrum, en herjaði á sumrum.

Now to turn to the situation, about Hildibrand, his brother, the son of King Helgi, when Helgi fell in plundering. Hildibrand brought under himself a great force, and wandered about widely. He was a relative of that king who was named Lazinus. He was one of the most powerful kings. He came to his in-law with friendly words, and was well received. He then took to ambition, as his power and fame grew.
 
There were noble and well-born dukes in Saxland. Hildibrand Hunakappi now went to them and said that he wished that they should pay him such honor as he offered or they would, as before, undergo hard conditions. The dukes had a sister, and she had great influence on them, since she was the wisest of them all. They then had a council, and decided what to do.
 
She said that it would be the best advice to yield to him with tribute, and not to do battle, -- “and it is advisable to lie low, and then turn to resistance when our power is greater,” said that it would happen here as in other places, that he could be vanquished.
 
Then the dukes said that they would agree to tribute. He said that this was prudent, and they agreed to that.
 
Hildibrand Hunakappi now brought many peoples under his rule. He got news of the fall of King Budli, his mother’s father. He mustered an army anew, and set up an assembly.
 
He spoke, and said that it was well known how difficult it was to go plundering, and not make suitable arrangements, if they should wage war on Vikings or other men for the sake of little or nothing, and not avenge his mother’s father.
 
After that, he moved his troops into the realm of King Alf, and said that the Danes knew how to wage war. He had a fire shower down embers and burn widely. King Alf attacked now with his army, and when they met, they battled. Hildibrand Hunakappi had the powers of a berserk, and the fury of a berserk came upon him. Duke Aki was not at this battle, because he was out plundering. Hildibrand Hunakappi advanced against King Alf’s troops, and it was a bad thing to be in his path.. He struck on both sides and attacked, howling, at the king’s standard-bearer. In this battle King Alf fell, and many of his troops, and after that the Huns went back home. Hildibrand was to become the most renowned of all the men there. He stayed at his farm in the winter, and plundered in the summer. 

5.  Ásmundur náði sverðinu góða

Chapter 5: Asmund Got the Good Sword

Þar er nú til máls að taka, er Ásmundur Ákason var í hernaði, og þótti víkingum hann ósvífur í atlögum og harðgerr. Eyvindur skinnhöll hét maður, danskur að ætt, vænn maður, ríkur og auðigur og barst á mikið. En er þeir feðgar, Áki og Ásmundur, kómu ór hernaði, þá voru þeim sögð þessi tíðendi, fall Álfs konungs. Þeir sátu nú í kyrrðum. Ásmundur vissi eigi frændsemi milli þeira Hildibrands, því að móðir hans sagði honum ekki frá.

Eyvindur skinnhöll fór á fund Æsu innar fögru konungsdóttur og kveðst mæla vilja til ráðahags við hana, kvað henni vera kunnigan mannasóma sinn og fjáreign, ætt hans og framkvæmd. Hún kveðst hafa mundu við ráð vina sinna um annsvör.

Eftir þetta berr hún málið fyrir þá Áka og Ásmund, fóstbróður sinn. Áki kveðst þessa ekki mundu fýsa. Þá mælti Ásmundur: "Ekki skaltu eiga Eyvind. Mig skaltu eiga."

Hún segir: "Fóstbróðir, meira hefir hann nú yfirlæti í landinu og býr ríkuligar, en það munda ég ætla, að þú mundir hafa manndóm meira."

Ásmundur mælti: "Legg til hamingju þína með mér, og má þá verða báðum okkur vegur að þessi ráðagerð."

Hún mælti: "Þann ykkarn skal ég eiga," segir hún, "er mér fær fegri hendur í haust ór hernaði."

Síðan lögðu þau niður þessa umræðu, og lögðust þeir í hernað báðir eftir vanda, og hætti Ásmundur oft með miklum háska til stórfanga og aflaði svo fjár og frama, en Eyvindur var oftliga hjá matgerðarmönnum og lét eigi ganga glófa af hendi sér.

En er að hausti kom, sóttu þeir báðir á fund konungsdóttur, hvárr með sínum mönnum. Eyvindur gekk fyrri fram og bað konungsdóttur líta á sínar hendur.

Æsa in fagra mælti: "Vel hafa þessar hendur varðveittar verið og eru hvítar og fagrar, hafa lítt litað sig í blóði né ófegraðar í höggum. Sjám nú, Ásmundur, þínar hendur," segir hún.

Hann rétti fram sínar hendur, og voru þær öróttar og heldur dökkvar af blóði og vopnabiti, og er hann brá frá klæðunum, þá voru þær hlaðnar hringum gulls til axlar.

Þá mælti konungsdóttir: "Það mun þó mitt atkvæði, að Ásmundar hendur sé fegri með öllu saman, og ertu, Eyvindur, frá ráðinn þessum ráðahag."

Ásmundur mælti: "Þá mun ég til kosinn, frú."

Hún segir: "Fyrr skaltu hefna föður míns, því að þann einn samir mér mann að eiga, er þess rekur réttar og viðr sér frama á Hildibrandi Húnakappa."

Þá mælti Ásmundur: "Hversu má hann vinnast, er engi sigrast á honum eða hvert ráð leggur þú til?"

Hún segir: "Heyrt hefi ég, að sverð sé fólgið í Leginum hjá Agnafit, og heyrt hefi ég ummæli á því, ef það sverð væri borið í móti því, er Hildibrandur hefir, að hans sverð skyldi undan láta. En í nánd vatninu býr gamall hóndi, vinur minn, og mun hann gera þér farargreiða með mínu tilstilli."

Ásmundur kvað það mundu á finnast, að hann var gjarn til ráðahags við hana, ef hann segði sig í þessa hættu.

Eftir þetta fór Ásmundur einn saman til bóndans og sagði honum sitt erendi og orðsending konungsdóttur. Bóndinn bað hann velkominn. Hann horfði mjög á Ásmund of kveldið.
Ásmundur mælti: "Hví horfir þú á mig?"

Hann kvað sök til vera. Ásmundur mælti: "Hversu lengi hefir þú hér búið?"

Hann kveðst þar hafa búið allan aldur sinn, --"en þar hygg ég nú að því, að hér gistu fyrir löngu sendimenn Buðla konungs, en þeir fóru með Hildibrand til fósturs til Hildibrands konungs, en þig hefi ég séð annan vænligastan en hann og honum líkastan að svip."

Ásmundur mælti: "Eigi veit ég, að með okkur sé nein skylda, eða hvað veistu til sverðs þess, hvar fólgið sé, er afrek er frá sagt?"

Hann segir: "Hér var ég, þá er því var sökkt, og gerla hefi ég mið til, hvar það er fólgið, og mun enn vera óspillt, að því er ég hygg."

Þá mælti Ásmundur: "Fyrir orðsending konungsdóttur þá flyttu mig þangað.
 

Hann kvað sva vera skyldu. Hann hafði með sér flikki stór og eldiskíð.

Ásmundur mælti: "Hvað skal þetta, búandi?

Hann svaraði: "Ærit mun þér kalt, er þú kemr upp, þótt þú bakir þig við þetta."

Ásmundur mælti: "Þú ert ráðugur mjög."

Síðan fóru þeir á skipi, og þá er minnst varir Ásmund, mælti búandi: "Hér svona."

Síðan hljóp Ásmundur fyrir borð og kafaði, og er hann kom upp, þá vildi hann niður öðru sinni.

Bóndi mælti: "Það hæfir þér eigi, bakastu nú og snæð," og svo gerir hann.

Og öðru sinni, er hann kafar, kennir hann stokksins og lyftir nokkuð svo og fór upp og bakaðist. Og nú þriðja sinn kafar hann, og náir hann stokkinum, og fluttu þeir hann til lands, og þá hjó Ásmundur upp stokkinn með öxi, og gekk af hyrnan, er kom í sverðs eggina.

Ásmundur mælti: "Vel hefir þú veitt, karl, og þigg af mér einn gullhring fyrir þitt starf, og vitja mín kunnliga, ef þú þarft."

Karl þakkaði honum vel, og skildust. Eftir það fór Ásmundur heim og segir konungsdóttur.

Hún sagði: "Nú er mikið að unnið, og muntu vera ágætur maður. Nú er ráð fyrir hendi: Ég vil senda þig til þeira hertuga í Saxlandi, er ríkið hafa misst fyrir Hildibrandi, og til systur þeira, því að hún er vitur kona, og er það mitt ráð að gerast þaðan til slíkra hluta sem þá vill í hendur bera, því að flesta get ég stopalt ganga fyrir þér við áræði þitt og góðan vopnakost."

Og síðan fór Ásmundur í braut.

Now to turn attention to Asmund Akason, who was out plundering, and the Vikings thought him undeviating and hardy in sea battles. There was a man named Eyvind Skinnholl, Danish by birth, a handsome man, rich and bold, and bore himself proudly. When the father and son, Aki and Asmund, came back from plundering, they were informed of the news of the fall of King Alf. They now sat in silence. Asmund did not know of the brotherhood between himself and Hildibrand, since his mother had not told him anything about it.
 
Eyvind Skinnholl went to a meeting with Aesa the Fair, the king’s daughter, and said that he wanted to discuss the situation with her. He told her that she knew of his reputation and wealth, his lineage, and prowess. She said that she would have to discuss the answer with her friends.
 
After that, she took the matter to Aki and Asmund, her foster brother. Aki said that he did not feel keenly about the matter. Then Asmund said: “You will not marry Eyvind, you shall marry me.”
 
She said: “Foster brother, he now has more honor in the land, and lives more richly, but I would expect that you would have more manhood.”
 
Asmund said: “Add your luck to mine, and may that be a way for both of us to plan.”
 
She spoke: “Then I shall marry,” she said, “whoever brings me a fairer hand from plundering in the autumn.”
 
Then they ended this discussion, and they both set our in plundering as usual, and Asmund took risks often with great danger for great reward and acquired thus treasure and fame, but Eyvind was often with the cooks, and did not let the glove go off his hand.
 
When autumn came, they both sought a meeting with the king’s daughter, each with his men. Eyvind went first, and asked the king’s daughter to look at his hands.
 
Aesa the Fair said: “These hands have been well preserved, and are white and beautiful, and have not been stained with blood or made ugly by blows. Let us now see your hands, Asmund,” she said.
 
He stretched forth his hand, and they were quite red and rather darkened from blood and the cuts of weapons, but when he pulled back his sleeves, they were laden with gold rings up to his shoulders.
 
Then the king’s daughter spoke: “It will be my decision, everything being considered, that Asmund’s hands are the most beautiful, and you, Eyvind, are denied this marriage.”
 
Asmund said: “I will abide by your choice, my lady.”
 
She said: “First you must avenge my father, since by that alone it befits me to marry a man, who drives straight and brings justice to Hildibrand Hunakappi.
 
Then Asmund said: “How can he be vanquished, since no one conquers him, and what advice do you give about that?”
 
She said: “I have heard that a sword is hidden in Loginn by Agnafit, and I have heard that there is a curse on it, that if that sword is carried against the one that Hildibrand has, his sword shall yield. And by the lake there lives an old farmer, my friend, and he will help you for my sake.”
 
Asmund said that he would find that, that he was eager for a marriage with her, if she declared herself in this venture.
 
After that, Asumund went alone to the farmer and told him of his errand, and the message of the king’s daughter. The farmer gave him welcome. He gazed at Asmund for a long time in the evening.
 
Asmund said: “Why are you looking at me?”
 
He spoke of the matter at hand. Asmund said: “How long have you lived here?”
 
He said that he had lived here all of his days, -- “but I am thinking, that a long time ago, a messenger of King Budli visited here, traveling with Hildibrand to be fostered by King Hildibrand. You seem to be just as handsome as he, and most like him in appearance.”
 
Asmund said: “I do not know that there is any kinship between us, but what do you know of this sword, where it is hidden, or what great achievement is told of it?”
 
He said: “I was here, when it was sunk, and I have noted precisely, where it is hidden, and it must still be undamaged, such is my belief.”
 
Then Asmund said: “I came here at the bidding of the king’s daughter.”
 
He said that it would be so. He had a large side of bacon and piece of firewood with him.”
 
Asmund said: “What is that for, farmer?”
 
He answered: “You will be sufficiently cold, when you come up, although you warm yourself with that.”
 
Asmund said: “You are very shrewd.”
 
Afterward they went to the ship, and when Asmund least expected it, the farmer said: “Right here.”
 
Then Asmund leaped overboard, and dove, and when he came up, he wanted to go down another time.
 
The farmer said: “You did not raise it, so warm yourself and take a meal,” and he did so.
 
And the second time that he dove, he recognized the case and lifted something, and went up and warmed himself. And now he dove a third time, and got hold of the case, and brought it to land, and then Asmund struck the case with an axe, and the point of the axe head came off and stuck in the edge of the sword.
 
Asmund said: You have done well, fellow, and take from me a gold ring for your work, and visit me as a friend if you need to.”
 
The fellow thanked him well, and they parted. After that, Asmund went home and spoke to the king’s daughter.
 
She said: “Now much has been accomplished, and you must be a splendid man. Now my decision is at hand: I will send you to those dukes in Saxland, who have lost their lands to Hildibrand, and to their sister, since she is a wise woman, and it is my advice to accomplish there such matters which they will put in your hands, since most will meet with misfortune before you, due to your courage and a good choice of weapons.
 
And then Asmund went away. 

Nú er að segja, hvað í Saxlandi er, að einn dag tók systir hertuga til orða: "Svo vísa mér draumar til sem oss muni sækja heim ágætur maður, sá er oss muni verða að mikilli hamingju og voru ríki."

Þeir bræður tóku því vel, og um kveldið þess dags sá þeir ríða að höllinni mikinn mann með ágætligum vopnum, og hertugarnir gengu í móti honum og buðu honum þar. Hann lést það þiggja mundu. Þeir settu hann milli sín, en systir þeira skenkti og settist síðan á tal við hann og bræður hennar.

Hún mælti þá: "Ekki er oss mjög kunnigt um yðra hagi, en sjá kunnum vér það, að mikill tignarsvipur er yfir yður, og trúum vér, að nokkuð gott leiði oss af þér og þinni hérkvámu. Nú munu þér heyrt hafa, hverja nauð vér þolum fyrir ofríki Hildibrands Húnakappa. Vér gengum fyrst undir skattgjald, en nú skulum vér mæta á hverjum misserum hólmgönguboðum af hans berserkjum, og skal æ bú standa við hverja hólmgöngu. Höfum vér nú svo misst bæði manna vorra og búa, og nú eru eigi meir eftir en tólf bú vors hertugadæmis."

Ásmundur svarar: "Frú," segir hann, "mikinn skaða kærið þér fyrir mér, og nauðsyn væri að hefta þenna storm, og til þess er ég hér kominn að verja yðvart ríki, ef ég fæ."

Hertugarnir segja, að skammt mun líða, áður kraft mun vera hólmgöngu. Ásmundur svarar: "Þá verður því að svara."

Hann er nú þar í góðu yfirlæti.

Now to speak of what was going on in Saxland, that one day the sister of the duke spoke: “A dream has shown me that a splendid man will seek us, who will bring us much good fortune and riches.”
 
The brothers thought well of that, and on the evening of that day a great man with splendid weapons rode to the hall. The dukes went to meet him and invited him there. He said that he would accept that. They set him between them, and their sister poured drinks and there was a conversation between him and her brothers.
 
She then said: “We are not much aware of your affairs, but we know that you have a great appearance of nobility, and we believe that something good will come to us from you and your arrival. You must now have heard how we suffered under the tyranny of Hildibrand Hunakappi. We were first burdened with the taxes, and now we must meet every six months for a challenge to a duel with his berserks, and always a farm must stand for each duel. We have thus lost both our men and farms, and now there are no more than twelve of our farms left in the dukedom.”
 
Asmund answered: “My lady,” said he, “you complain to me of a great loss, and there is a need to stop that storm, and I have come to defend your realm, if I can.”  The dukes said, that there would not be much time before a duel would come knocking. Asmund answered: “That will be answered to.”
 
He was now held there in high favor. 

7.  Frá Vögg, sendimanni Hildibrands

Chapter 7: Of Vogg, Hildibrand’s Messenger

Nú er að segja frá Lazino konungi og Hildibrandi Húnakappa, mági hans.

Hildibrandur segir: "Mun eigi kominn sá tími, er hólmgöngu skal reyna við hertugana og menn þeira? Nú væri eigi torsóttligt að ná þeim búum, er eftir eru."

Konungur mælti: "Gerum heldur mann til þeira og vita, ef auðvelligar fáist."

Sá maður hét Vöggur, er sendur var. Frá hans ferð er ekki sagt, fyrr en hann kemur til hertuganna. Hann gekk í höllina og fyrir borð og mælti síðan: "Lazinus konungur og inn ríki Hildibrandur Húnakappi vilja vita, hvort þið vilið koma til hólmstefnu eða láta þrautlaust það, er eftir er."

Hertugarnir svara: "Svo er nú komið, ef of mikil þykkir vor eiga, að lítið er að missa hjá því sem góðra drengja."

Ásmundur mælti: "Hví mæli þið svo? Mun eigi því meiri nauðsyn að halda, er minna er eftir?"

Vöggur horfir á hann. Ásmundur mælti: "Hví horfir þú, svo þrátt á mig?"

Hann segir: "Það berr til, að ég hefi eigi séð inn þriðja mann jafnvirðuligan sem þið Hildibrandur eruð. Hann er ljósari, en þú ert eigi óharðmannligri, og spurt hefir Hildibrandur, að ókunnur maður var hér kominn með góð vopn, og ég skylda sjá þitt sverð."

Ásmundur bað hann ráða. Hann leit nú á og mælti: "Hér fara vopnin eftir yfirsýn þeira, er eigu. Hitt er bjartara og gert betur, en eigi er það snarpara."

Ásmundur kveðst eigi það vita, --"en vita munt þú vilja þitt erendi."

Hann kvað svo vera. Ásmundur mælti: "Seg svo höfðingjum yðrum, að koma mun maður af hendi hertuganna til hólmstefnu."

Nú reið Vöggur heim og kvaddi konung og Hildibrand.

Hildibrandur mælti: "Hver svör kanntu að segja af ráðagerð hertuganna?"

Vöggur svarar: "Þess er mér von, að þeir ljúgi eigi hólmstefnu."

Hildibrandur mælti: "Þó eru þeir nú mjög herðir, eða veldur því sá inn ókunni maður, eða með hverjum svip sýndist þér hann? Þú ert glöggþekkinn."

Vöggur segir: "Hans yfirbragð er með því, að hann er látaður vel og alllíkur yður í augum, og sýndist mér líkligur til, að vera muni ofurhugi, og það sverð hefir hann, er ég sá ekki jafnlíkt því, sem þú hefir, og það hygg ég, að ór einum afli sé borið."

Hildibrandur mælti: "Mikið finnst þér um þenna mann. Ætlar þú eigi, að mitt sverð muni vera jafnt hans sverði eða hann muni minn jafningi vera?"

Vöggur svarar: "Eigi veit ég, hvort hann er þinn jafningi. Hitt veit ég, að sá, er berst við hann, að hann kemur í þá raun, að hann er víst dugandi maður."

Hildibrandur mælti: "Framarla segist þér frá." Og nú lætur Hildibrandur einn af sínum köppum ríða til hólmstefnu.

Now to speak of King Lazinus and his in-law, Hildibrand Hunakappi.
 
Hildibrand said: “Has not the time come to attempt a duel with the dukes and their men. Now it should not be difficult to obtain those farms that are left.”
 
The king said: “It would be better for us to send a man to them and find out if they are easily overcome.”
 
The man who was sent was named Vogg. There is nothing said of his journey, before he came to the dukes. He went into the hall and before the table, and then said: “King Lazinus and the realm of Hildibrand Hunakappi wish to know, if you wish to come to a duel, or accept without a struggle that which will result.”
 
The dukes answered: “It has come to that, if you think that we possess too much, that there is little to lose by that except good men.”
 
Asmund said: “Why do you speak so? Is there not more necessity to hold on, when there is less left.”
 
Vogg looked at him. Asmund said: “Why are you looking at me so intently?”
 
He said: “It so happens, that I have never seen another man as worthy as you and Hildibrand are. He is more fair, but you are not more unmanly, and Hildibrand has heard that an unknown man has come here with good weapons, and I must see that sword.”
 
Asmund said that he could be the judge. He looked at it and said: “Here weapons are like those who own them. It is brighter and better made, but it is not sharper.”
 
Asmund said that he did not know that, -- “but you must know your mission.”
 
He said that it was so. Asmund said: “Tell your chieftain, that a man will come to the duel in the service of the dukes.”
 
Now Vogg rode home, and spoke to the king and Hildibrand.
 
Hildibrand said: “What answer can you give about the plans of the dukes?”
 
Vogg answered: “I expect that they will not fail the duel.”
 
Hildibrand said: “They must be quite hardened by now, or is it because of the unknown man. How did he appear to you? You are clear-sighted.”
 
Vogg said: “His demeanor is such, that he is well mannered, and quite like you in his eyes, and it seems likely to me that he will appear fearless, and he has a sword the like of which I have never seen, such as you have, and I suspect that it is from the same forge.”
 
Hildibrand said: “You think much of that man. Do you not think that my sword will be the equal of his sword, or that he will be on an even footing with me?”
 
Vogg answered: “I do not know whether he is your equal. I do know, that he who battles with him, that he will come in the trial, that he is certainly a strong enough man.”
 
Hildibrand said: “You speak fully.” Now Hildibrand had one of his champions ride to the duel.

Og nú er Ásmundi sagt, og nú biður hann taka sinn hest og sín herklæði.

Hertugar mæltu: "Vér bjóðum þér vort lið."

Hann kvað einn skyldu einum í mót koma. Hann ríður nú þangað, sem hólmstefnan skyldi vera, og nú riðust þeir að með brugðnum sverðum, og ið fyrsta högg hjó Ásmundur hann sundur í miðju, fleygði síðan hlutunum út á ána, og rak þá fyrir höfuðborg konungs.

Hildibrandur mælti: "Seint sækist vorum félaga að leysa þenna inn ókunna mann."

Síðan mælti maður einn: "Herra," segir sá, "hér mun kostur að sjá hann, er hann rekur eftir ánni, og er nú í tveim hlutum."

Hann mælti: "Ærið er þessi stórhöggur, og skipist nú tveir af vorum mönnum og leysið hann því skjótara af hendi."

Þeir kváðu eigi það mikið verk. Hildibrandur mælti: "Vort gagn er það, ef þið vinnið skjótt sigur á honum."

Og annan dag eftir riðu þeir til vígvallar tveir móti Ásmundi.

Hann mælti: "Hér hafa berserkir fásén lög, er tvö sverð koma í móti einu, en allbúinn er ég að frelsa þetta víg við ykkur tvo."

Þeim þótti óvirðuligt að standa tveir fyrir einum og hjuggu báðir til hans, en hann brá fyrir sig skildi og hjó sínu höggi hvorn til bana. Síðan reið hann aftur til hertuganna, en þeir gengu í mót honum með fagnaði. Hann kveðst ætla, að aftur hefði unnist þrjú bú þeim til handa í hans ferð.

Þá mælti systir hertuganna: "Eigi hafa villst vorir draumar um þessa manns kvámu.

Hann sat nú þar í veg miklum og hlaut af þessu frægð mikla.

Þetta var nú sagt Hildibrandi, og hann mælti: "Ekki undur þykki mér þetta, þó að einn maður sigri tvo menn. Nú skal skipa fjórum mönnum í mót honum."

Kapparnir kváðu það auðsætt, að þeir mundu skifta honum í sundur í fjóra staði, og nú riðu þeir til vígvallarins með góðum hjálmum og hvítum brynjum og hvössum sverðum. Nú kómu þessi tíðendi fyrir Ásmund og hertugana. Þá báðu þeir, að hann skyldi fara með jafnmörgum mönnum. Hann kveðst eigi það vilja, lét það vænst, að einn mundi senn einum í móti, en kvað mikið árnast, ef fjögur bú fengist. Og því næst fundust þeir.

Ásmundur mælti: "Það er auðsætt, að þér þykkist lítils verðir, og þér skipist fjórir í móti einum, og eigi mega þeir kappar heita, heldur safnaðarmenn."

Þeir urðu ákafa reiðir við orð hans og sóttu að honum þegar, en það sverð, er hann bar, beit brynjur og hjálma jafnslétt sem næfur og eirði ekki mannsbeinum né holdi, en sá reiddi til, er sterkan armlegg hafði og gott hjarta. Þeir fengu stór sár af honum, og skammt var í milli, og drap hann þá fjóra og rak þá út á ána með hestunum.

Nú fréttir Hildibrandr þetta og mælti: "Er nú annaðhvárt, að menn vorir eru minni til herskapar en vér hugðum, eða elligar er sá forgangsmaður."

Hann kallar þá til sín fimm ina grimmustu kappa, segir og kvað þeim eigi ofætlað, þótt þeir sigraði einn mann. Þeir kváðust ætla að færa í hóf hans dul og gefa dýrum hræ hans. Síðan ganga þeir út.

En er Ásmundur spyrr þetta, þá mælti hann: "Í dag ætla ég að vinna til borðhalds mér."

Þeir kváðust ætla ugga, að hann mundi of mikið ætla sér, en kváðust alla sæmd honum að launa eiga. Síðan hittast þeir og börðust þegar, og hjó Ásmundur stórt og tíðum, og lauk svo, að hann drap þá alla.

En er Hildibrandur spyrr þetta, mælti hann: "Seint dofnar hans hönd, og skammt skal til, að hann skal ná að berjast."

Þá gerist í skálanum ymur mikill af grenjun berserkjanna, er sá einn maður skal ganga yfir svo marga menn.

Þá mælti Hildibrandur: "Búist nú sex vorir menn, og mætti þér þá vinna þá frægð að hefna vorra manna."

Síðan fóru þeir til hólms, og þá er Ásmundur spyrr þetta, bjóst hann skjótt og mælti: "Það sverð hefi ég, að jafngott er að drepa með sex menn sem þrjá.

Og síðan fundust þeir. Þá mæltu kapparnir, að hann skyldi laust láta sverðið og gefast upp.

Hann segir: "Það mun eigi að óhöggnum skildi. Er yður og ærin nauðsyn að hefna yðvarra manna."

Síðan börðust þeir, og sóttu hann fast. Hann kunni ið sama lag á að höggva sverðsegginni nú og fyrr, og þótt hann fengi sár, þá linaði hann ekki sverðshöggunum og hjó suma sundur í miðju, og svo lauk, að hann drap þá alla og fór aftur til hertuganna. Þeir gerðust fjölmennir, er ríkið vannst æ undir þá, og nú er í hvers manns húsi umræða um þenna kappa.

Og enn kómu þessi tíðendi fyrir Hildibrand, og mælti hann: "Rýrt verður nú tal vorra manna, eða hvað er nú eftir?"

"Herra," sögðu þeir, "eftir eru sex og tuttugu."

Hildibrandur svarar: "Svo mun nú mega metast héðan í frá, að þessi inn ókunni maður mun taliðr með stórköppum, og svo bleðr hann af sem við munim hittast verða, en senda skal enn sjau, þá er lengi hafa í minni þjónustu verið."

Síðan bjuggust þeir. Ásmundi var sagt nú, að eigi mundi setuefni.

Hann segir: "Er það þá eins snæðings hald, ef næðist sjau bú."

Síðan fór hann, og kómu í móti honum sjau kappar. Þá mælti Ásmundur: "Fyrir hví hleypir Hildibrandur út mönnum sínum, en situr heima sjálfur og etur á mig smámenni?"

Þeir reiddust mjög við orð hans og kváðu hann í enga raun koma skulu að berjast við Hildibrand. Síðan börðust þeir, og hversu sem að ortist, þá drap hann þá alla. Síðan hratt hann þeim út á ána.

En er Hildibrandur frá það, þá mælti hann: "Miklu eru nú stærri atburðir orðnir en vér megim láta af hyggjast. Nú skulu að honum átta berserkir, því að engum vorum er líft við það, ef eigi verða hefndir."

Síðan grenjuðu þeir mjög og bitu ór skjöldum, það er tók. En Ásmundur var með hertugunum, og kómu honum þessi tíðendi, að enn muni kostur að berjast.

Þá mælti systir hertuga: "Sæmd sú, er vér létum, er nú öll aftur komin og með meira mætti en vér höfum spurdaga til."

 Ásmundur segir: "Skulum vér til hætta, því að hann vill berserkjunum út egna, en engi máttur er yfir þeim, og betra mundi, að þeira ríkdómur legðist við vort ríki, því að þér misstuð rangliga."

Síðan reið hann í mót þeim, og þegar þeir fundust, börðust þeir, og var sá fundur lengstur, en svo lýkur, að hann drepur þá alla.

En er Hildibrandur spyrr þetta, eiskraði hann mjög og mælti: "Sá maður er hamingjudrjúgur, er ekki tjóar mannmergð í móti. Nú skulu að honum þeir ellifu, sem eftir eru."

Og er Ásmundur spyrr þetta, þá þagnaði hann.

Hertugarnir mæltu: "Nú viljum vér skipa liði með þér, en þú ver foringinn, og mun þér þá sigrast, en þú berst eigi einn við svo marga ofurhuga."

Ásmundur svarar engu, og kom aftann, og snæða menn og fóru síðan að sofa.

Ásmund dreymdi, að konur stóðu yfir honum með hervopnum og mæltu: "Hvað veit óttabragð þitt? Þú ert ætlaður að vera forgangsmaður annarra, en þú óttast ellifu menn. Vér erum spádísir þínar, og skulum vér vörn veita þér móti mönnum, er að berjast við hertuganá, en þá, er þú hefir að reyna við þig."

Við þetta spratt hann upp og bjóst, en flestir löttu hann. Síðan reið hann í mót köppunum, en þeir þóttust ráð hans í gaupnum hafa og létu honum betur hent að ganga á hönd Hildibrandi en látast. Hann kvað þá sér eigi ófalari til dauða en þeir, sem fyrr drap hann, og kvað það auðvitað, að mikill mundi verða frægðar munur eins og ellifu. Síðan börðust þeir, og kringdu um hann, en hann var torsóttur, og festust vopnin lítt við hann, en sverð hans beit allt það, sem fyrir varð og það tók, og lauk svo, að hann veitti þeim öllum bana.

Hertugarnir höfðu fylgt honum og kváðu hans afrek aldri mundu fyrnast, og gerðist það orð manna, að hann mundi eigi undan víkja, þótt sjálfur Hildibrandur Húnakappi kæmi í móti honum, er manna var frægastur í þann tíma.

And now it is told to Asmund, and now he asks to take his horse and battle clothes.
 
The dukes said: “We offer you our aid.”
 
He said that he would come one on one. He then rode to where the duel was to take place, and they rode on with drawn swords, and with the first blow, Asmund struck him in two pieces, threw the pieces out into the river, and then they drifted by the main town of the king.
 
Hildibrand said: “Our companion is taking a while to get rid of this unknown man.”
 
Then one man spoke: “Sire,” he said, “here will be an opportunity to see him, as he floats down the river, since he is now in two pieces.”
 
He said: “Enough of these grandiose thoughts, and let two of our men be drawn up and get him off our hands as soon as possible.”
 
They said that would not be much work. Hildibrand said: “It will be our gain, if you win a quick victory from him.”
 
And the next day they rode to the battlefield, two against Asmund.
 
He said: “Here the berserks have strange rules, since two swords are coming against one, but I am quite ready to deliver victory against you two.”
 
It seemed to them unworthy to stand two against one but they both struck at him. He drew his shield before him and struck death blows to both. Then he rode back to the dukes, and they greeted him with joy. He said that he thought that he had won back three farms for them in his journey.
 
Then the sister of the dukes spoke: “Our dreams of this man’s arrival have not gone astray.”
 
He now stayed there in great honor, and gained great fame from this.
 
That was now told to Hildibrand, and he said: “It does not seem to me to be surprising, that one man should have victory over two. Now I will send four men against him.”
 
The champions said that it was evident to them that they would cut him apart in four places, and they now rode to the battlefield with good helmets and shining armor, and sharp swords. Now the news came to Asmund and the dukes. The asked him to ride with as many men. He said that he did not want to do that, and said that it was most likely, that soon there would only be one standing against him, and said that much would be gained if four farms were obtained. And they soon met.
 
Asmund said: “It is obvious that you consider it of little importance, that you drew up four against one, and you can’t be called champions, but rather assemblymen.”
 
They were very angry at his words, and attacked him there, and the sword that he bore cut armor and helmets as easily as birch bark, and did not spare the bones or flesh of men, if they were wielded by men who had strong arms and good hearts. They got great wounds from him, and almost at once he then killed the four, and drove the horses out to the river.
 
Now Hildibrand got news of that, and said: “It is now either that our men are less in battle than we thought, or otherwise he is one of a kind.”
 
He called to him five of the grimmest champions, said to them that it was not too much to expect them to be victorious over one man. They said that they intended to bring the duel to his court, and give his body to the beasts. Then they went out.
 
And when Asmund heard that, he said: “Today I intend to work at taking food.”
 
They said that they thought that he might be expecting too much of himself, but he said that all of his honor would be rewarded. Then they met and fought there, and Asmund struck strongly and repeatedly, and it ended so that he killed them all.
 
And when Hildibrand heard that, he said: “Soon his hands will become deadened, but he’ll get another battle before long.”
 
Then there was a great sound of bellowing berserks coming into the hut, upset that one man should be victorious over so many men.  
 
Then Hildibrand said: “Have six of our men prepared, and may they win fame by avenging our men.”
 
They then went to the duel, and when Asmund heard that, he immediately made ready, and said: “I have a sword that is just as good at killing six men as three.”
 
And then they met. The champions said that he should let go of his sword and give up.
 
He said: “Not before my shield has been struck. Don’t you have any need to avenge your men.”
 
Then they battled, and he attacked fiercely. He knew the same place to strike with the sword’s edge now as before, and although he was wounded, he did not soften the sword blows and struck some apart in the middle. It ended up that he killed them all and then went to the dukes. The realm increased, and lasted forever under them, and there was now talk about that champion in every man’s house.
 
And yet this news came to Hildibrand and he said: “Our count of men is now insignificant, and what now?”
 
“Sire,” they said, “there are twenty six left.”
 
Hildibrand answered: “From now on it will be thought, that this unknown man must be numbered among the great champions, and although our men fall before him like leaves, as we must meet, and shall send yet seven, who have long been in my service.”
 
Then they prepared. Asmund was now told that there was no time to waste.
 
He said: “It would be worth a good meal if seven farms were taken.”
 
Then he went out, and seven champions came against him. Then Asmund said: “Why does Hildibrand send out his men, and he himself sits at home and goads on his underlings against me?”
 
They became quite angry at his words, and said that he would not come to any trial to fight against Hildibrand. They battled then, and however it began, he killed them all. Then he pushed them out into the river.
 
And when Hildibrand learned of that, he said: “A greater event has now happened, than we had anticipated. Now eight berserks shall go against him, since none of us should survive, if there is no vengeance.”
 
Then they bellowed a lot, and bit from the shields, which they took. But Asmund was with the dukes, and this news came to him, that there would be another chance to do battle.
 
Then the sister of the dukes said: “We have regained the honor that we lost, with more wealth than we had could imagine.”
 
Asmund said: “We shall risk it if he wants to use the berserks as bait, but they have no power, and it would be better that their kingdom should be merged with our realm, since it was lost unjustly.”
 
He then rode against them, and when they met, they battled, and the meeting was quite long, and it ended so that he killed them all.
 
And when Hildibrand heard that, he raged mightily and said: “Such a man is very lucky, who is not brought down by so many men. Now the eleven who are left shall go against him.
 
And when Asmund heard that, he became silent.
 
The dukes said: “Now we shall share our troops with you, and you will be the leader, and you will then be victorious, but you will not fight alone against so much dauntless courage.”
 
Asmund did not answer. Evening, came and men ate and then went to sleep.
 
Asmund dreamed that a woman stood over him with battle weapons, and said: “What brings this sense of being afraid? You are destined to be the leader of others, and you are afraid of eleven men. We are your prophetesses, and we will give you protection against the men who are battling the dukes, and those who are to strive against you.”
 
With that, he sprang up and made ready, although most people tried to dissuade him. Then he rode against the champions, and they thought they had his fate in the palm of their hands, and that it would be better for him to go into the hands of Hildibrand than to die. He said that he was not more willing to die than those who he had killed previously, and said that it was certain that there would be great fame in one against eleven. Then they battled, and formed a ring around him, but he was hard to overcome, and weapons did not affect him much. But his sword cut everything before him, and it ended so that he brought death to all of them.
 
The dukes had followed him, and said that his valor should never be forgotten. He decreed to men that he would not yield, though Hildibrand himself should come against him, who was the most renowned man of that time.

Og er Hildibrandur frá þetta, að kappar hans voru drepnir, þá kom á hann berserksgangur, og snerist þegar til ferðar og mælti: "Eigi skal það mælt, að ég hætta mönnum mínum út, en þora ég eigi sjálfur að berjast."

En í vanstilli þessu, er á honum var og hann var á ferðina kominn, þá sá hann son sinn og drap hann þegar. Síðan ók hann upp með ánni Rín til móts við Ásmund. Þann skjöld hafði hann, er á voru markaðir menn svo margir sem hann hafði drepið. En er Ásmundur spurði þetta, þá bjóst hann til móts við hann.

En þegar er þeir fundust, þá börðust þeir, og voru flest högg ærið stór. En er þeir höfðu lengi barist af mikilli reiði, þá neytti Hildibrandur afls og hjó til Ásmundar af öllu afli tveim höndum, og í því er sverðið kom í hjálminn, þá brast það sundur undir hjaltinu, og fór brandurinn grenjandi niður í ána, en hann var þá sárr mörgum sárum. Síðan kvað hann vísur þessar:

And when Hildibrand heard that his champions had been killed, the fury of a berserk came over him, and he turned to go, and said: “It shall never be said that I sent my men out, but did not dare to fight myself.”
 
But in this intemperance that had come over him, when he was about to leave, he saw his son, and killed him then. He then drove up along the river Rin against Asmund. He had a shield on which there were marked the many men that he had killed. And when Asmund learned that, he set off against him.
 
When they met, they battled, and most of the blows were quite hard. When they had fought in great anger for a long time, Hildibrand used his strength and struck at Asmund with all the force of both hands, and when the sword struck his helmet, it broke apart under the sword guard, and the blade went howling down into the river, and he was injured with many wounds. Then he spoke this verse:
 
“It is difficult to know,
What will happen
Carried away
To a duel.
You, Queen bore
In Denmark
And myself also
in Sweden
 
They were two
Keen to slay 
The gifts of Budli
Now one is broken.
Which dead
Dwarves had forged
As none shall
Before or after.
 
I stood at the head
With broken shield,
They are counted there
Eight of their
Noble men,
Which I was took to death.
There lies the beloved
Son at the headland,
The child and heir,
Which I did not get
Unwillingly
Denied old age.
 
I ask you, brother,
One wish,
A wish alone,
Do not deny it!
You shall wrap me
With your clothes,
Loss of life
I will get otherwise.
Now I will lie
Having lost life,
Conquered by the sword,
Wounded by its power.” 

Eftir það dó Hildibrandur Húnakappi, og gerði Ásmundur virðuliga leiðslu hans og hugði þá illa sínu verki. Hann hitti þá ekki hertugana og fór þá á þann bæ, er móðir hans átti og Æsa in fagra, konungsdóttir. Þá ætlar maður að biðja hennar. Ásmundur kvað, er hann kom í hallardyrrnar:

"Lítt varði mik
laga þeira,
at mik manns einskis
ófyrr kvæði,
þá er mik til kappa
kuru Húnmegir
átta sinnum
fyr jöfurs ríki

Börðukst einn við einn
en endr við tvá
fimm ok fjóra
fletmegninga,
sex ok við sjau
senn á velli,
einn ek við átta;
þó ek enn lifi.

Þá hvarflaði
hugr í brjósti,
er menn ellifu
ofrkapp buðu,
áðr mér í svefni
sögðu dísir,
at ek hjörleik þann
heyja skyldak.

Þá kom inn hári
Hildibrandr
Húnakappi,
hann var mér ómakr,
ok ek markaða
meðan á honum
herkumbl harðlig
fyr hjálm neðan."
 
Eftir það fögnuðu menn honum vel, og var hann kallaður Ásmundur kappabani. Konungsdóttir bað hann af sér reiði, þótt hún hefði verið í tilstilli um þetta, og lét vorkunn við sig, en lét mikið atkvæði fylgt hafa vopnunum. En þótt hann hefði reiðst henni, þá minntist hann ástar hennar og gerði brúðlaup sitt og gekk að eiga Æsu ina fögru, en drap þann, er hennar hafði beðið, og er sá eigi nefndur. Síðan gerðist Ásmundur kappabani víðfrægur og nafnkunnugur maður, og lýkur þar þessari sögu.

After that, Hildibrand Hunakappi died, and Asmund gave him an honorable burial, although he did not like what he had done. He did not meet any dukes there, and went then to that town, where his mother lived, and Aesa the Fair, the king’s daughter. A man was intending to propose to her. Asmund said, when he came into the door of the hall:
 
“Their laws
Will protect me little
That any man
Ever told me before,
When  to the champion
The powerful Huns came
Eight times
For the kings realm.
 
It was fought one to one
And then against two
Five and four
Dull  powers
Six and against seven
Soon on the field
I alone against eight
Though I still live.
 
Then my resolve
Wavered in my breast
When eleven men
The great champion challenged,
Until in sleep
The goddesses said to me,
That at sword-play then
I was bound in duty.
 
Then came the high
Hildibrand
Champion of the Huns
He was not my equal
And I marked him
Meanwhile
With a terrible badge of battle
Down beneath the helmet.”
  
After that, men gave him a good welcome, and he was called Asmund the Slayer of Champions. The king’s daughter asked for forgiveness from him, since she had been the cause of it all, but said that she had been under duress. She was quite impressed by his weapons. And although he had been angry with her, he remembered her love and had his marriage and married Aesa the Fair, but killed her suitor, who was not named. After that, Asmund, the Slayer of Champions, was renowned widely and well-known by name, and there ends this saga.